Psikoloji

Yüzücü Vücudu Yanılsaması: Yaptığı için mi Oldu, Olduğu için mi Yaptı?

Yüzücü vücudu yanılsaması, seçim faktörlerini sonuçlarla karıştırılmasıyla ortaya çıkan düşünce hatalarından biridir.

Yüzücü Vücudu Yanılsaması Nedir?

Yüzücü vücudu yanılsaması (İngilizce: Swimmer’s body illusion), insanların başarılı sporcuların beden tiplerini belirli bir sporla ilişkilendirdiklerinde oluşan yanılgıyı tanımlar. Özellikle, insanlar yüzme gibi belirli bir sporun başarısı için ideal olan belirli vücut tiplerine sahip olan sporcuları gördüklerinde, bu beden tipinin o sporu yapmanın sonucu olduğunu düşünme eğilimindedirler.

Terimi icat eden kişi Nassim Nicholas Taleb, bu yanılsamayı bizzat tecrübe ederek keşfetmiştir. Bilhassa yüzücülerin zayıf ama iyi yapılı, aşırı derecede uzun uzuvları olan, geniş omuzlu fiziğinden etkilenmiş ve kendisi de yüzerek böylesi bir vücuda sahip olabileceğini düşünmüştü.

İnsanlar sadece sıkı çalışarak bir yüzücünün vücuduna sahip olabileceklerini düşünüyor. Ancak, profesyonel yüzücüler, sıkı antrenman yaptıkları için kendi vücut tiplerine sahip değildirler; daha ziyade iyi yüzücüler çünkü bu tip bir vücutları var.

Dışardan bakan birinin “yüzersem ben de böyle olurum” demesi, seçilim faktörlerini sonuçlarla karıştırmamızın bir ürünü, yani kısacası sebep-sonuç ilişkisini yanlış kurmamız neticesinde ortaya çıkan bir yanılsamadır.

Dedik ya, Taleb bizzat kendi deneyimleriyle bunu keşfetmiştir diye. Kendisi bir türlü kurtulamadığı inatçı kilolarına karşı harekete geçme kararı aldığında ilk iş olarak çeşitli spor dallarını gözden geçirmiştir. Jogging yapan insanlar onda zayıf ve mutsuz bir etki bırakıyordu. Vücut geliştirenler ise geniş ve ebleh bir intiba bırakıyordu. Tenisçilerin durumları pek bir üst orta tabakaydı.

Ancak yüzücüler Taleb’in hoşuna gidiyordu. Yüzücülerin endamlı, zarif bir vücut yapıları vardı. Böylece Taleb, yaşadığı semtteki yüzme havuzunun klorlu suyuna haftada iki kez girip sıkı mı sıkı antrenman yapmaya karar verdi. Ağına düştüğü yanılsamayı anlaması epey uzun sürdü.

Profesyonel yüzücülerin hatırı sayılır eğitimleri nedeniyle mükemmel vücutlara sahip olmadıklarını, bunun yerine fiziksel olarak iyi yüzücü oldukları için biyolojik olarak kutsanmış olduklarını fark eden Taleb, bir yanılgının kurbanı olduğu gerçeğiyle yüzleşmişti.

Profesyonel yüzücülerin sahip oldukları o kusursuz vücutların sebebi sıkı antrenman yapmaları değildir. Tam tersi: Onlar, bilakis vücut yapıları öyle olduğu için iyi yüzücülerdir. Seleksiyon kıstası olan vücut yapıları, aktivitelerinin sonucu ortaya çıkmamıştır.

Yüzücü Vücudu Yanılsaması

Aslında, bu vücut tipi, genellikle bu sporu yaparken başarılı olma şansını artıran doğal bir avantajdır. Başka bir deyişle, yüzücülerin uzun ve ince vücutları, yüzme performanslarını geliştirecek biçimde evrimleşmiş olabilir ve bu vücut tipine sahip olmak onları zaten iyi yüzücüler yapar.

Sadece çalışarak onu desteklemiştir. Peki size soru; en iyi eğitimi en iyi üniversiteler verdikleri için mi en iyidir yoksa en iyi öğrenciler orada okumayı tercih ettiği için mi en iyi okul olmuştur?

Yüzücü Vücudu Yanılsamasının Muhtemel Nedenleri

Mutlu olan insanlara, mutluluklarının temelini sorulduğunda alınan cevaplar genelde birtakım sebeplere bağlanmaktadır. Oysa ki, mutluluk doğuştan gelen bir şey ve bu insanlar şanslı olarak doğduklarını kabul etmeden önce sebepler bulmaya çalışıyorlar. Bu da haliyle de baktıkları her şeyde olumlu bir yan görme eğiliminde oluyorlar.

Mutluluğun büyük ölçüde doğuştan olduğunu ve hayat boyunca da sabit kaldığını idrak etmek gerekir. Zaten hedonik uyum da bunu doğrulamaktadır. Bu yüzden, yüzücü vücudu yanılsaması insanın kendisiyle alakalı bir yanılsama olarak da ortaya çıkmaktadır.

Bu yüzden özellikle kişisel gelişim kitaplarından uzak durmakta fayda var. Bu kitapların yüzde yüzü zaten mutlu olmaya doğal olarak eğilimli insanlar tarafından yazılmıştır. Sonra da her sayfada kendilerinde işe yaradıklarını düşündükleri öğütlerini savururlar. Oysa bu öğütlerin işlemediği bir yığın insan olabileceği düşünmezler. Zaten şanssız olanlar da bu tarz kitapları yazmazlar.

Arzu edilen şeylerin; güzellik, çelik gibi kaslar, yüksek gelir, uzun yaşam, mutluluk, karizma v.b. vaadlerinin verildiği her yere dikkat etmek gerekir. Havuza atlamadan önce aynaya bakıp gerçekçi olup kendinize karşı dürüst olun. Seçim faktörlerini sonuçlarla karıştırıp değiştirilemeyecek şeyler için kendinizi üzmeyin.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu