Vitre: Gözdeki Uçuşan Şeyler

Bilimsel adıyla vitre, çoğu kişinin hatıralarında yer edinmiş ama ne olduğuna dair bir fikrimizin olmaması nedeniyle bunu bir başkasına aktaramayıp belki de sadece kendimizin yaşadığını sandığımız şeylerden biri olarak tanımlamak istiyorum.

İngilizcesi ile “Eye floaters” olarak adlandırılan bu uçuşan cisimler, vitrelerin içinde bulunan küçük birikintilerdir ve tanımı itibariyle görme alanında beliren küçük, uçuşan noktalar olarak tanımlanabilirler.

Özellikle havuzdan çıkınca, mavi renkli düz bir zemine, boş bir duvara, mavi bir gökyüzüne veya beyaz bir kağıt parçası gibi parlak şeylere bakıldığında görülebilir hale gelirler. Bunlar hayatın cevapsız kalmış soruları gibi gelebilir. Ancak genellikle görme yeteneğini olumsuz yönde bir etkisi olmaz. Eğer oluyorsa en yakın doktora başvurmakta fayda var.

İşin tıbbi boyutundan ziyade, öylesine, benim durumumda olup da cevabını arayan ama bulamayanlar için bu yazıyı yazmaktayım. Anılarımda yer edinmiş ve Zeigarnik etkisinden olsa gerek bir türlü unutamadım.

Vakti zamanında lisede öğrenciyken ve Facebook henüz çıkmışken “yıllar süren gizem sonrası mutlu son” yorumuyla paylaşan arkadaşımın paylaşımıyla bu içeriğin cevabını tesadüfen de olsa nihayet buldum.

Vitre Nedenleri

Bu olayın görülme sebebi ise gözün içindeki sıvıda bulunan ve yaş ilerledikçe sayısı artan fibrillerin, gözün hareket etmesinden mütevellit hareket eden sıvı ile birlikte akıyor, uçuşuyor gibi görünmesidir.

İşin daha da ilginç yanı, akıyor, uçuşuyor gibi gördüğümüz fibrillerin aslında mikroskobik yapıda olmasıdır. Aslında çıplak gözle göz sıvısına çıkarıp baktığımızda bunları görmemiz mümkün değil. Ancak, bu cisimlerin retinaya çok yakın olup gölgelerinin retinaya düşmesi nedeniyle bu cisimlerin görülmesi, daha doğru ifadeyle algılanması mümkün oluyor.

Çoğu uçuşan cisim, yani vitreler, gözünüzün vitrözünün bir parçası olan bir tür protein olan küçük kollajen lekelerinden oluşur. Vitröz, gözünüzün arkasındaki jel benzeri bir maddedir. Yaşlandıkça (genellikle 50 ila 75 arasında), vitrözü oluşturan lifler küçük parçalar halinde küçülür ve bu da gözlerinize gölge düşürür. Çoğu zaman bu zararsızdır. Bununla birlikte, herhangi bir olumsuz etkisi oluyorsa doktora gidilmesi tavsiye edilir.