Lysistrata Stratejisi Nedir?
“Lysistrata stratejisi”, Antik Yunan komedyası olan “Lysistrata” adlı oyunundan alıntıdır. Aristophanes tarafından MÖ 411’de yazılan oyun, savaşı durdurma hedefiyle savaş taraftarı kocalarıyla birlikte olmayı reddeden kadınların hikayesini anlatır.
Lysistrata Stratejisi
Lysistrata’nın hikayesinde, Peloponez Savaşı’nda bir ateşkes sağlamak için kadınlar, kocalarına karşı cinsel greve giderler. Stratejinin mimarı Lysistra, Antik Atina Komedyasında Yunanistan’daki kadınların savaş bitene kadar erkeklerini yataklarına almamasını sağlayarak savaşı sona erdiren bir karakter olmuştur.
Lysistrata, Yunanistan’da yaşayan bir kadındır ve savaşın bitmesi için diğer kadınları da ikna eder. Atina’dan ve düşman Sparta şehrinden gelen kadınlarla birlikte Lysistrata kendini Akropole kilitler. Devamında ise savaş sona erene kadar kadınların erkeklerden uzak duracağını ilan eder.
Bu olay, senaryo oyun yazarı Aristofanes’e geniş bir bakış açısı sunarak bir dizi esprisi için ilham kaynağı oldu, çünkü antik dönem komedya yazarları cinsellikle ilgili konuları sık sık ele alır ve bu konularda yazmaktan keyif alırlardı.
M.Ö. 411 yılında sahnelenen Aristofanes’in Lysistrata adlı eseri, Atina’nın zorlu durumuna, yazarın kendi döneminde yaşadığı olaylara bakıldığında doğru yolu göstermek amacıyla, savaşın acı çekenlerine, yani kadınlara başvurarak kocalarını, sevgililerini, kaybedilen evlatlarını ve çeşitli tecavüz olaylarını konu almasıyla, sanatsal yeteneklerini kullanarak bir “drama şaheseri” olması bekleniyordu.
Ancak izahı olmayan şeylerin mizahı olurmuş anlayışı, Aristophanes’in komedi dehasıyla birleşince, Lysistrata bir “Komedya şaheseri” haline gelmiştir.
Lysistrata Stratejisine Günümüzden Örnekler
Bu tür bir strateji, genellikle cinsel şiddet, kadın hakları, savaş ve benzeri konularda farkındalık yaratmak ve değişiklikleri teşvik etmek için kullanılır. Modern zamanlarda, bu tür bir strateji, bir dizi ülkede kadınların cinsel saldırıya karşı kampanyalarını desteklemek için kullanılmıştır.
Bu stratejinin benzerlerinin ikili ilişkilerde birçok şekilde kendini gösterdiği tahmin edilebilir bir durumdur. Günümüzde bu stratejiyi en iyi yansıtan bilinen bir örnek ise 2006 yılında Kolombiya’da gerçekleştirilen kadınların yaptığı bacak kapama grevidir.
Kolombiya’da yapılan araştırmalar, çete üyelerinin ekonomik zorunluluktan ziyade statü, güç ve cinsel çekicilik elde etmek amacıyla yasadışı faaliyetlere bulaştığını ortaya koymuştur. Çete üyelerinin eşleri, kocalarının silahları bırakarak huzur içinde yaşamalarını sağlamak amacıyla başlattıkları ayrı yatak eylemine belediye yönetimi de destek vermişti.
Belediye başkanlığı sözcüsü, silahlarını bırakmayan çete üyelerinin eşleri ve sevgilileriyle yaptıkları bir toplantıda, kadınların “bacak kapama grevini” desteklediklerini belirtmiştir. Nihayetinde çete üyeleri silahı bırakmıştır.
Grubun Lysistrata’sı, yani protesto lideri Luz Marina Castello, El Tiempo gazetesine yaptığı açıklamada, “Grevin sona erdiği gece kendimizi kocalarımıza adadık. Arzumuz o kadar büyüktü ki bunun tadını çıkardık” demiştir.