Türkçe
Ünsüz Düşmesi
1. Bazı kelimelere küçültme eki (-cık/-cik) getirildiğinde, kelimenin sonundaki sert ünsüz (k, ç, t) düşebilir. Bu ses olayına ünsüz düşmesi denir.
Örnekler:
- küçük → küçücük
- ufak → ufacık
- sıcak → sıcacık
- alçak → alçacık
- büyük → büyücek
- minik → minicik
- yumuşak → yumuşacık
- sağlık → sağlıcak (sağlıcakla kal)
Küçültme ekleri, yapım ekidir.
Her “-cık/-cik” eki ünsüz düşmesine yol açmaz. Örneğin: el → elcik (düşme yok)
2. “ast” ve “üst” kelimeleri, teğmen ve başkan kelimeleriyle birleştiklerinde, “t” ünsüzü düşerek ünsüz düşmesine yol açar.
Örnekler:
- ast + teğmen → asteğmen
- üst + teğmen → üsteğmen
- ast + başkan → asbaşkan
- üst + başkan → üstbaşkan
3. Sonu “k” ünsüzü ile biten bazı kelimeler, “-l/-la” yapım eki alarak ünsüz düşmesine yol açar.
Örnekler:
- alçak → alçalmak
- ufak → ufalmak
- yüksek → yükselmek
- küçük → küçülmek
- ufak → ufalmak
- ufak → ufalamak